Hemeroteca

“O rostro do tempo” (colectiva de pintura e escultura. Catálogo). Concello de Vigo.

Obra exposta: “Laberinto fósil”. Técnica mixta sobre lenzo. 200 x 170 cm. Ano 1991.

Antón Mouzo: A tranquila desolación

Unha das primeiras noticias certas que tiven de Antón Mouzo foi no curso dunha inundación.

As augas do río Pequeno desbordaban polo val de Soneira, agallopaban fóra do curso natural dos ameneiros, asolagaban os campos do maínzo, anegaban os centeos e agatuñaban por valados e pontes, improvisaban fervenzas polas pradarías en aba,e, finalmente, brincaban dos foxos ás estradas con esa atolondrada inocencia que ten a natureza cando intimida aos humanos. A máquina na que eu viaxaba tivo dificultades para remontar as augas e chegar a destino. Logo soupen que a esas horas, nun soto ribeirán de Vimianzo, o pintor Antón Mouzo loitaba por rescatar os seus lenzos do vómito da treboada.

Fóronse as augas camiño do mar da Costa da Morte pero quedou impresa, trascendida en metáfora, a escea do creador facendo fronte ao naufraxio da obra e contemplando logo o pouso do tempo inclemente sobre os lenzos.

O milagro das obras pictóricas, cando se acada, ten moito que ver coa fixación dun intre, coa revelación, coa textura das sensacións que non queren esvaírse na nada. Esas obras atinxen a categoría do extraordinario cando falan de por si e tamén de todo aquilo que non se nos mostra, cando, mesmo ao nacer, teñen o musgue do tempo, a pegada dos restos que emergullen do naufraxio. Un sinte con plenitude esta presencia na obra última de Antón Mouzo. Os que valorábamos o seu dominio técnico, asistimos agora engaiolados á descuberta dun camiño intransitado, á descuberta dun latexo activador de suxerencias. O oficio libérase de retóricas, de modismos, e abre sucos artesáns nunha superficie feita con tiras de pel e historia efímera. Pousa a neve nunha paisaxe desolada de papel prensa. Sobre as vísceras dese mundo que dura un día, deita e encarna Mouzo o que é máis propio do ser humano, chamémoslle alma ou nostalxia.

Fóronse as augas camiño do mar da Costa da Morte pero quedou impresa, trascendida en metáfora, a escea do creador facendo fronte ao naufraxio da obra e contemplando logo o pouso do tempo inclemente sobre os lenzos.

O milagro das obras pictóricas, cando se acada, ten moito que ver coa fixación dun intre, coa revelación, coa textura das sensacións que non queren esvaírse na nada. Esas obras atinxen a categoría do extraordinario cando falan de por si e tamén de todo aquilo que non se nos mostra, cando, mesmo ao nacer, teñen o musgue do tempo, a pegada dos restos que emergullen do naufraxio. Un sinte con plenitude esta presencia na obra última de Antón Mouzo. Os que valorábamos o seu dominio técnico, asistimos agora engaiolados á descuberta dun camiño intransitado, á descuberta dun latexo activador de suxerencias. O oficio libérase de retóricas, de modismos, e abre sucos artesáns nunha superficie feita con tiras de pel e historia efímera. Pousa a neve nunha paisaxe desolada de papel prensa. Sobre as vísceras dese mundo que dura un día, deita e encarna Mouzo o que é máis propio do ser humano, chamémoslle alma ou nostalxia.

E é así que os obxectos fálannos de si mesmos, da súa apariencia, e tamén de todo o que non está, de todo o que invocan, de tempos e mundos que nunca se contarán en papel prensa. A sobriedade destas obras é tamén aparente, coma a luz dun espello. Así como tralo carbón está o lume e tralo lume a árbore e trala árbore a semente e a terra, tamén tralo trazo da silueta, das figuras, dos obxectos e da paisaxe insinuada, é posible reconstruir a perplexidade da mirada humana.

A semellanza dun deus, o artista ten o envexable poder de crear mundos. O de Antón Mouzo é o dunha tranquila desolación. Na voráxine das modas, tan persoal aposta adequire a dimensión dunha contrarretórica, dunha saudable e inquedante pescuda.

Lonxe de catálogos e de efímeras idolatrías, caladamente, coma un solitario artesán con mente renacentista, traballando as tatuaxes da memoria coas sutilezas do carbón vexetal, explorando melancolías activas nas longas soedades do reloxio de area da Costa da Morte… Ese que reina nese mundo é Antón Mouzo.

Würzburg, Berlín, Postdam e Galicia, na obra última de Antón Mouzo Lavandeira

A galería Sargadelos de Santiago abriu onte as súas portas á obra do artista galego Antón Mouzo, que nesta ocasión ofrece unha serie de traballos elaborados sobre soporte de anacos de papel prensa, carbón vexetal e outros materiais. “A serie arrinca da miña estancia nas cidades de Würzburg, Berlín e Postdam –subliña Mouzo- con referencias temáticas alusivas á súa paisaxe e mesturándose con imaxes evocadoras do meu mundo orixinal, a Costa da Morte, ata o punto de crear unha paisaxe íntima, onde pinto coa luz e debuxo coa sombra” (…).

Exposición individual na galería “Atlántica”, A Coruña.

[Ceras]

Texto do catálogo de Manuel Rivas:

O vixía do segredo

A igual que hai un fío que une o ventre das montañas barreiras de Bergantiños coas formas dos alfareiros de Buño hai neste último chanzo da obra de Antón Mouzo un íntimo vencello coa materia. Non son as montañas barreiras pero podían selo, montes secretos onde aburbullan, como fontes nacedoras, os soños das cores, pois ben dixo Uxío Novoneyra que en Galicia chove e chove para nós poder soñar. Baixo aparentes monocromías hai unha interminable primavera. A paisaxe e a atmósfera xeneran melancolía máis tamén zumegan o seu antídoto, a vontade de estilo, a imaxinación.

Neste caso a materia son ceras, que despois da colmea, o lagar e o tendal do sol, encóntranse coas mans en forma de cunca de Antón Mouzo. A natureza é transformada en pócima, nunha sustancia susceptible de obrar milagres. Na obra de Mouzo o milagre faise máis evidente porque non se esvai, non é maqueada, disimulada, a materia orixinaria.

Pola contra, un ten a sensación de que se acentúa no proceso, como se ao facerse arte humana, ao constituirse en xeoloxía íntima, rexurdira e salientara a súa natureza básica.

E nestas obras non só se pode ver o que Antón fixo senón o que as abellas soñaron que Antón podía facer cando ían de flor en flor, da fucsia ao alicroque, do pampullo ao chuchamel. E tamén pode verse a moenda dos pigmentos e como o pelisco dos dedos busca a exacta proporción de especias nun prato festivo. Antón Mouzo non só pintou con estas cores. Creounas. Eu imaxinoo coma un trasno dilixente e inxenioso, con eses ollos de mago e de moucho, nun obradoiro a carón do río, entre ameneiros, no val de Soneira, dirixindo toda a operación de producción de cores, comunicándose coas abellas e graduando a intensidade do sol cun luzómetro encontrado na misteriosa Cidá de Borneiro, orientando os neboeiros fisterráns do Mar de Forra cun cataventos fundido en fragua de mimosas de Somonte.

E unha vez que tivo as cores, as súas cores, Antón Mouzo fixo, con todo o dereito, o seu mundo. Pintou un cabalo vermello para agallopar entre lapas. Estoupou o que a materia levaba dentro, os soños quimiorectores que deran lugar a súa propia producción. Quizais unha abella chamábase Rothko, outra Chagall, outra Pollock, outra Lam, ou outra Melancolía. Pero non importa. Antón Mouzo ten xa o inconfundible selo dos que fan algo máis ca pintar un mundo. Crean un mundo. Son vixías dun segredo.